OCAK
AYI RAHİM AĞZI (SERVİKS KANSERİ) FARKINDALIK AYI
Rahim
ağzı kanseri, dünyada kadınlarda meme kanseri ve kalın bağırsak
kanserinden sonra üçüncü sıklıkta görülürken ülkemizde
onuncu sıradadır. Rahim ağzı kanseri nedeni tamamen aydınlatılmış
ve önlenebilen tek kanserdir.
Rahim
Ağzı Kanseri İçin Risk Faktörleri:
Human
Papilloma Virus (HPV) enfeksiyonu
Erken
yaşta (16 yaştan önce) ilk cinsel ilişki
Birden
fazla cinsel partner varlığı
Sigara
içimi
Beslenme
alışkanlığı (meyve ve sebzeyi az tüketmek rahim ağzı kanseri
riskini artırmaktadır)
Yüksek
doğurganlık sayısı
Düşük
sosyoekonomik düzey
Özellikle
5 yıldan daha uzun süreli doğum kontrol hapı kullanımı
Rahim
Ağzı Kanseri Belirtileri:
HPV
enfeksiyonlarının çoğunluğu belirtilere veya hastalığa neden
olmaz ve kendiliğinden düzelir. Bununla birlikte, belirli HPV
tipleri (çoğunlukla 16 ve 18) ile devam eden enfeksiyon, kanser
öncesi lezyonlara neden olabilir. Tedavi edilmezse, bu lezyonlar
rahim ağzı kanserine ilerleyebilir, ancak bu ilerleme genellikle
uzun yıllar almaktadır. Rahim ağzı kanserinin belirtileri, ancak
kanser ileri bir aşamaya gelindiğinde ortaya çıkma eğilimindedir.
Rahim ağzı kanserinde aşağıdaki belirtiler görülebilir:
Düzensiz,
mens (adet) dönemleri arasında veya cinsel ilişkiden sonrasında
anormal vajinal kanama
Cinsel
ilişki sırasında ağrı
Sırt,
bacak veya kadın cinsel organlarının olduğu bölgede ağrı
Yorgunluk,
kilo kaybı, iştah kaybı
Vajinal
rahatsızlık veya kokulu akıntı
Tek
bir bacakta şişkinlik
İdrar
yaparken ağrı
Tanı:
Tarama
ve erken teşhis ile tam tedavisi mümkün olan rahim ağzı kanseri,
günümüzde kanserden ölüm nedenleri arasında çok geride yer
almaktadır. Rahim ağzı kanser taramasını düzenli yaptıran bir
kadının rahim ağzı kanserinden ölmeyeceğini söylemek
mümkündür. Bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) rahim ağzı
kanserinin bütün ülkelerde ülke çapında taranmasını
önermektedir.
Bugün
rahim ağzı kanserinin %99.9’una HPV (Human Papilloma Virus)
enfeksiyonunun yol açtığı bilinmektedir. HPV’nin tespiti erken
dönemde rahim ağzındaki kanser öncülü değişikliklere işaret
etmekte ve kanser teşhisini kolaylaştırmaktadır. Günümüzde HPV
testleri rahim ağzı kanseri taramasında yer almaktadır. HPV testi
rahim ağzı hücrelerde virüsün tespiti esasına dayanan bir
testtir.
Ülkemizde
ulusal kanser tarama standartlarına göre 30-65 yaş grubundaki her
kadın 5 yılda bir HPV testi ile taranmakta, pozitif çıkan olgular
Pap smear ile tekrar değerlendirilmektedir.
Pap
smear testi dökülen rahim ağzı hücrelerin toplanıp incelenmesi
esasına dayanan bir testtir.HPV testi ve smear alınması son derece
basit ve ağrısız işlemlerdir.
Tedavi:
Rahim
ağzı kanserinde cerrahi, ışın tedavisi (radyoterapi) ve
ilaç tedavisi (kemoterapi) gibi farklı tedavi seçenekleri
uygulanmaktadır.
Korunma:
Günümüzde
HPV’nin en çok kanser yapan tiplerine karşı geliştirilen ve
koruyuculuğu yüksek olan aşılar mevcuttur. Dünya Sağlık
Örgütü rahim ağzı kanserine karşı 9-13 yaşlarındaki kız
çocuklara aşı yapılmasını önermektedir.
30
yaşından itibaren tarama testlerini düzenli bir şekilde
yaptırmak
Güvenli
cinsel ilişki konusunda eğitim
Sigara
kullanmamak
Sebze
ve meyvelerden zengin sağlıklı beslenmek
Rahim
Ağzı Kanser Neden Önemli?
Rahim
ağzı kanseri önlenebilen bir hastalıktır.
Rahim
ağzı kanseri erken teşhis edildiğinde %100 tedavi edilebilir.
Rahim
ağzı kanserinden ölüm tamamen engellenebilir.
Düzenli
rahim ağzı kanseri taramadan geçen bir kadının rahim ağzı
kanserinden ölmeyeceği söylenebilir.
Ülkemizde
rahim ağzı kanseri taramaları ÜCRETSİZ olarak Kanser Erken
Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezlerinde (KETEM) ve Aile Sağlığı
Merkezlerinde (ASM) yapılmaktadır.