Rahim ağzı kanserine neden olduğu bilinen en büyük etken HPV olarak da bilinen Human Papilloma Virüstür. HPV cinsel yolla bulaşabilen, yetişkinlerin neredeyse tümünün hayatları boyunca karşılaştığı bir virüstür. Vücut HPV ile karşılaştığında genellikle vücudun savunma mekanizması virüsü alt eder ve böylece HPV enfeksiyonu geçirildiği anlaşılmayabilir. HPV; bazı türleri fark edilir belirtiler vermeyen, bazı türleri genital siğillere
neden olan ve bazıları tedavi edilmediğinde kansere neden olan 150’den fazla türü olan bir virüstür.
HPV virüsü, kişinin kendi bağışıklık sistemi tarafından ya da tedaviyle vücuttan atılmadığında, rahim ağzı hücrelerinin içine yerleşebilir. HPV ile karşılaşmak ya da HPV enfeksiyonu yaşamış olmak rahim ağzı kanseri olunacağı anlamına gelmez. Her HPV enfeksiyonu kansere neden olmaz. Ancak rahim ağzı kanserlerinin en büyük nedeni HPV enfeksiyonlarıdır. HPV’nin rahim ağzında bulunan hücrelerde genetik değişikliklere yol açması ve rahim ağzı kanserinin oluşması için yaklaşık 10-15 yıl süre geçmesi gerekir. Dolayısıyla düzenli hekim kontrolüne gitmek rahim ağzı kanserinin önlenmesinde ve erken teşhisinde kritik bir önem taşır.
Rahim ağzı kanseri için risk yarattığı düşünülen diğer faktörler şunlardır;
Sigara kullanımı
Bağışıklık sistemi yetmezlikleri
Klamidyal enfeksiyonlar
Uzun süreli oral kontraseptif kullanımı
Üç veya üstünde doğum öyküsü
20 yaşından önce doğum öyküsü
Rahim Ağzı (Serviks) Kanserinden Korunmanın Yolları
HPV aşısı, HPV’nin kanser yapabilecek türlerine karşı %100’e yakın koruma sağlar. HPV aşısının ikili, dörtlü ve dokuzlu olmak üzere 3 çeşidi bulunmaktadır.
Düzenli olarak hekim kontrolüne gitmek ve hekiminizin belirttiği aralıklarda PAP Smear testi yaptırmak rahim ağzı kanserinden de diğer hastalıklardan da korunmanın etkili yollarıdır. Ayrıca uzun süreli doğum kontrol hapı kullanımından kaçınmalı, sigara kullanılıyorsa bırakılmalıdır. Her ne kadar HPV’ye karşı %100 koruma sağlamasa da, HPV ve diğer cinsel yolla bulaşabilecek hastalıkları önlemek için cinsel ilişkide kondomla korunma tercih edilmelidir.
Bunlar dışında vücudu her türlü hastalıktan korumanın en etkili yolu, sağlıklı yaşam alışkanlıklarına sahip olmaktır. Sağlıklı yaşam alışkanlıkları kişiden kişiye değişiklik gösterebilse de her yaş grubuna ve her bedene uygun ortak özellikler bulunmaktadır.
Mümkünse geceleri, yeterli ve düzenli uyku uyumak
Kişinin yaşına ve kondisyonuna uygun düzenli egzersiz programı oluşturmak ve uygulamak
Taze sebze ve meyve yönünden zengin beslenmek, paketli ve işlenmiş gıdaları tüketmemek
Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Rahim ağzı kanseri belirtileri uzun bir süre fark edilmeyebilir. Kadın üreme organlarının hastalıklarında belirtileri fark edecek ve hekime gitmeye karar verecek olan genellikle kişinin kendisidir. Bu nedenle rahim, vajina ve diğer kadın üreme organları kişinin kendisi tarafından tanınmalıdır. Kişinin adet dönemlerini, adet dönemlerinde vücudundaki değişimleri, vajinal akıntılarını izlemesi önemlidir. Düzenli olarak hekime görünmek, Pap Smear testi yaptırmak ve HPV aşısı olmak rahim ağzı kanserinden ve daha birçok hastalıktan korunmanın en etkili yöntemidir.
Rahim Ağzı Kanserinin En Önemli Üç Belirtisi;
Cinsel ilişki sırasında hissedilen acı ya da ağrı: Cinsel ilişki sırasında acı ya da ağrı hissedilmesi rahim ağzı kanserinin en önemli belirtilerinden biridir. Cinsel ilişki sırasında acı ve ağrı hissetmek doktora görünmek için yeterli bir sebeptir.
Döngüsel olmayan vajinal kanamalar: Cinsel ilişki sırasında ya da sonrasında, adet döneminde değilken veya menopoz dönemindeyken vajinal kanaması olması, serviks kanserinin belirtilerinden biri olabilir. Bu tür kanamalar kokulu olabilir. Döngüsel olmayan, beklenmeyen kanamalar olduğunda doktora gidilmelidir.
Olağandışı vajinal akıntı: Vajinal akıntılar genellikle normal ve sağlıklıdır. Adet döngüsünün neresinde olduğuna göre; kişinin vajinal akıntısının miktarında, yoğunluğunda ufak değişiklikler olması normaldir. Vajinal akıntının renginde, kokusunda değişiklik olması rahim ağzı kanserinin belirtilerinden biri olmasının yanında vajinal diğer enfeksiyonların belirtisi de olabilir. Vajinada olağandışı akıntılar, hekim muayenesi gerektirir.
Rahim Ağzı Kanserinin Diğer Belirtileri;
Karın bölgesinde, vajende şişkinlik ve doluluk hissi, karında ağrı ve acı, idrar yaparken zorlanmak, vücudun alt bölgesinde ve bacaklarda şişlik, böbreklerde ağrı, planlanmamış kilo kayıpları, iştahsızlık, kemiklerde ağrı, yorgunluk, halsizlik
Rahim ağzı kanserinin ilerlemiş evrelerinde tümör, yukarı doğru endometriyal kaviteye (rahim içi boşluk), aşağıda vajinaya ve yanlarda pelvik duvara yayılabilir. Kanserli hücreler mesane ve rektumu doğrudan tutabilir. Bu yayılımlara bağlı olarak kabızlık, kanlı idrar, vajenden idrar veya dışkı gelmesi ile idrar borusu genişlemesi veya böbreğin genişlemesi görülebiliyor.
Ayrıca pelvik duvar yayılımına bağlı olarak bacak ağrısı, şiddetli bel ve kasık ağrıları da görülürken ödem ortaya çıkabiliyor. Uzak organ metastazları, ekstra pelvik lenf nodu tutulumu, karaciğer, akciğer ve kemikte yayılım şeklinde olabiliyor. Rahim ağzı kanseri genellikle orta ve ileri yaş kadınlarda görülse de, herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. Hastalığın orta ve ileri yaşta kadınlarda sıklıkla görülmesinin sebebi, rahim ağzı kanseri oluşumunun 10-15 yıl gibi uzun bir sürede meydana gelmesidir.
